શાંત ઝરુખે વાટ નિરખતી.. – સૈફ પાલનપુરી
શાંત ઝરુખે વાટ નિરખતી….. અને વરસો બાદ ફરીથી આજે એ જ ઝરુખો ….કયા ગઝલપ્રેમીએ ‘સૈફ પાલનપુરી’ ની આ નઝમને શ્રી ‘મનહર ઉધાસ’ ના સૂરીલા કંઠે નહીં સાંભળી હોય? ઘણીવાર આ નઝમ સાંભળીને મને થતું કે શાયરે જે વ્યક્તિને જાણતા પણ નથી તેને માટે શા માટે આટલું દર્દ ભર્યું ગીત લખ્યું છે? ઘણા ખાંખા-ખોળા કર્યા પછી મને આ નઝમનું નીચે મુજબ અર્થઘટન મળ્યું છે, જે સાહિત્યપ્રેમીઓની વિચારણા માટે રજુ કરું છું:-
અહીં ઝરુખો એ જિંદગીનું પ્રતિક છે. પહેલો ભાગ જીવનની શરુઆતના ભાગ- બાળપણને વર્ણવે છે. બાળકની નિર્દોષ સુંદરતાને શાયરે એક સુંદરી સાથે સરખાવી છે. અને બીજા ભાગમાં જીવનના અંત ભાગનું- મૃત્યુ સાવ નજીક આવી ગયું હોય તે ઘડીનું કરુણ વર્ણન આપણને પણ સુના સુના નથી કરી નાંખતું?
સ્વર: મનહર ઉધાસ
Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.
શાંત ઝરુખે વાટ નિરખતી રૂપની રાણી જોઇ હતી
મેં એક શહેજાદી જોઇ હતી…
એના હાથની મેહંદી હસતી હતી, એનું આંખનું કાજળ હસતું હતું
એક નાનું સરખું ઉપવન જાણે મોસમ જોઇ મલકતું હતું.
એના સ્મિતમાં સો સો ગીત હતાં, એની ચુપકીદી સંગીત હતી,
એને પડછાયાની હતી લગન, એને પગરવ સાથે પ્રિત હતી.
એણે આંખના આસોપાલવથી એક સ્વપ્ન મહેલ શણગાર્યો હતો,
જરા નજરને નીચી રાખીને અણે સમયને રોકી રાખ્યો હતો.
એ મોજાં જેમ ઉછળતી હતી ને પવનની જેમ લેહરાતી હતી,
કોઇ હસીને સામે આવે તો બહું પ્યાર ભર્યું શરમાતી હતી.
એને યૌવનની આશીષ હતી, એને સર્વ બલાઓ દુર હતી,
એના પ્રેમમાં ભાગીદાર થવા ખુદ કુદરત પણ આતુર હતી.
વર્ષો બાદ ફરીથી આજે એજ ઝરુખો જોયો છે…
ત્યાં ગીત નથી સંગીત નથી, ત્યાં પગરવ સાથે પ્રિત નથી,
ત્યાં સ્વપ્નાઓના મહેલ નથી ને ઉર્મિઓના ખેલ નથી,
બહુ સુનું સુનું લાગે છે, બહુ વસમું વસમું લાગે છે…
એ નહોતી મારી પ્રેમિકા, એ નહોતી મારી દુલ્હન,
મેં તો એને માત્ર ઝરુખે વાટ નિરખતી જોઇ હતી
કોણ હતી એ નામ હતુ શું, એ પણ હું ક્યાં જાણું છું
તેમ છતાંયે દિલને આજે વસમું વસમું લાગે છે,
બહુ સુનું સુનું લાગે છે…
———————————————–
ફરમાઇશ કરનાર મિત્ર: રિતેશ
હં… હું તો આ ગીત ને એના અર્થઘટન વગર જ માણી શકીશ.. એમાં આટ્લું અચરજ કેમ? નથી થતી કોઇ અજાણ્યા બાળક ને જોઇ ને એને રમાડવાની લાગણી? કોઇ વ્રુદ્ધ ને જોઇ ને રસ્તો ઓળંગી આપ્વાની ઈચ્છા… તો શાંત ઝરુખે રુપની રાણી ને જોઇ ને ગઝલ તો લખાઈ જ જાય ને!
By d way thanks a lot for the song… I am already in love with it!
બિલકુલ સાચી વાત છે રિતેશ…
Thanks a lot for your comments on my blog Nirajbhai… It’s reallly encouraging!!!
And i love the new name “Rankaar”…
આ ગઝલ વાચિ ને મારુ મન ખુબજ સારુ અનુભવુ ચ્હુ.
આવિ ગઝલો જ ગુજરતી સાહિત્ય અને સગીત ની ઓરખ શે.
લન્ડન મા આ ગજલ સામ્ભળી ને ગુજ્રરાત ની યાદ આવી ગઈ.
દીલ મા વસેલી મન ની અજાણી શાહજાદી ના બદલાતા સમયો થી દુખી કવી ની લાગણીસભર વેદના ને ભીજાવી દીધુ અને આન્ખો ને સજળ કરી દીધી
WONDERFUL SONG !!!! SOMETIMES BACK I HAVE READ IT FROM ONE OF MY FRIEND ..N TODAY AFTER LISTENING ON YOUR BLOG I JUST DONT HAVE ANY WORDS TO EXPLAIN MY FEELINGS … MAY GOD BLESS U WITH LOTS OF HAPPINESS N BEST OF HEALTH .
જો તમે આજ ગઝલ એક દિકરીના બાપ તરીકે શાભળો કલ્પના કરો….પોતાની દિકરીને લગ્ન કરી વિદાય આપી અને ઘેર આવી દિકરીને ઝરુખો જોઇ યાદ કરો ….અને વેદના ભુલવા “એ નહોતી મારી પ્રેમિકા……..” કયો દિકરીનો બાપ હશે જેની આન્ખ ભિની ન થાય્ …………..
Reallly, It’s wonderful & very Heart touching Poem………………………….
really a sweet ghazal written by great poet and sung by great singer which made me happy from the inner heart……
it’s really wonderful to hear thanks alot for such a nice collection for all of us.
It’s really wonderful song
i think raj kapoor also anspire by this nazam,
and taken in mera naam joker, pahela ghanta hai bachpan, dusara jawani and teesra budhapa
I love like this song so much .
સૂથીંગ સોંગ…